9 manieren om af te rekenen met zelftwijfel

Tijdens een exclusieve master mind sessie, waarin ik zes coaches en trainers begeleid om een emotionele connectie met hun volgers te maken, gebeurde iets onverwachts. Terwijl ik mijn verhaal vertelde, zag ik een van de dames plotseling haar microfoon uitschakelen. Ze gooide haar handen wild in de lucht, haar gezicht vertrokken van ergernis. Ze draaide zich abrupt om in haar stoel en ging koppig met haar armen over elkaar zitten, haar rug naar mij toe. De andere dames zaten er verbijsterd bij, en even wist ik niet hoe ik moest reageren. Een golf van zelftwijfel en onzekerheid overspoelde me. Alle aandacht was gericht op die ene dame en haar afwijzing. Ik voelde me blootgesteld en kwetsbaar, en op dat moment leek die kwetsbaarheid een enorme vloek.

Schaamte: ik was ervan overtuigd dat mijn waarde als coach en trainer in twijfel werd getrokken

Schaamte overspoelde me als een koude douche. Het voelde alsof alle ogen op mijn tekortkomingen waren gericht. Ik vreesde dat mijn waarde als coach en trainer in twijfel werd getrokken. Toen ik de geschokte blikken van de andere dames zag, werd mijn grootste angst bevestigd: ik ben niet goed genoeg. De eerste impuls was om het incident compleet dood te zwijgen, te doen alsof het nooit gebeurd was. Paniek en angst namen de overhand en even vroeg ik me af hoe ik deze master mind sessie ooit tot een goed einde kon brengen.

Ik ontdekte dat ik aan de volgende dingen bleef denken:

Zelftwijfel: Ik twijfelde constant aan mijn eigen capaciteiten en waarde, zelfs toen ik van de andere dames achteraf alsnog positieve feedback ontving
Angst voor afwijzing: Ik had blijkbaar een intense angst om afgewezen te worden door klanten en/of collega's
Perfectionisme: Ik wilde graag van waarde zijn voor elke klant of volger, waardoor ik alleen materiaal met hun wilde delen als ik zeker wist dat het goeg genoeg was
Overwerken: Ik werkte bijna 60 uur per week, omdat ik constant dingen zag die verbeterd konden worden omdat ik mezelf echt als een top expert wilde neerzetten
Vergelijkingsdrang: Ik vergeleek mezelf voortdurend met anderen en wanneer een collega beter presteerde als ik, zag ik mijn eigen prestaties altijd als minderwaardig.
Ongemak met Succes: Zelfs toen alle andere dames aangaven dat ze het gedrag van deze dame in kwestie respectloos vonden en dat ze allemaal de master mind als enorm waardevol zagen, zei ik tegen mezelf dat het wel meeviel en zwakte ik hun compliment af

"Ik had last van het 'imposter syndroom'. Ik dacht bij elke master mind of 1-op-1 sessie dat de klant in kwestie alles al wist en dat ik niets nieuws bracht. Alsof ik een bedrieger was die geld vraagt voor informatie die iedereen al weet."

Ik runde mijn bedrijf op dat moment al zo'n 4 jaar. Ik was uit loondienst gestapt, en ik was financieel vrij. Ik kon mijn hele gezin onderhouden omdat ik in het eerste jaar van het bestaan van Skillz Online al meteen van een omzet €0 naar €100.000 ging. En toch bleef ik twijfelen aan mezelf. Wanneer ik erover praatte, met collega's, familie of vrienden, kreeg ik terug:

"ja, maar jij werkt ook zo hard...!"
"zo hard werken en zo weinig vrije tijd, ik zou dat ook niet willen..."
"moet je dat wel doen dan, je kan toch ook gewoon teruggaan in loondienst, is dat niet makkelijker?"
"waarom moet jij ook zo nodig op social media vertellen over hoe bijzonder je kinderen zijn?"
"hoe gaat het verder met je bedrijfJE?"

Het waren misschien wel goedbedoelde adviezen, maar deze "steun" maakte mijn schaamte alleen maar erger. Ik ging nog meer twijfelen over wie ik was, of ik wel goed genoeg was, of ik het wel aan kon en of er wel überhaupt iemand zat te wachten op mijn boodschap.

Brene Brown is een Amerikaanse onderzoeker, auteur en hoogleraar aan de University of Houston, bekend om haar baanbrekende werk op het gebied van kwetsbaarheid, moed, authenticiteit en schaamte. Ze heeft meerdere bestsellers geschreven, waaronder “De Moed van Imperfectie” en “Sterker dan ooit”. Haar TED Talk “The Power of Vulnerability” is een van de meest bekeken TED Talks wereldwijd, en haar onderzoek combineert wetenschappelijke inzichten met persoonlijke verhalen om mensen te helpen een vollediger en authentieker leven te leiden.

9 manieren om schaamteveerkracht te ontwikkelen

Schaamte is een krachtig en vaak verlammend gevoel dat ons zelfbeeld kan ondermijnen en ons ervan weerhoudt om echt authentiek te zijn. Als coach of trainer zie ik regelmatig dat collega’s op social media meer als leraren overkomen dan als mensen. Hoewel het delen van kennis belangrijk is, verlangen volgers naar echtheid en menselijkheid. Ze willen iemand die hen begrijpt en niet iemand die perfect en ongenaakbaar is.

Social media draait om emotionele connectie en de gunfactor. Het is een uitdaging om dit te bereiken als je voornamelijk tips en adviezen deelt in de hoop dat mensen je als expert gaan zien. Je volger wil weten of jij de juiste persoon bent die hen begrijpt en kan helpen. Dit kan alleen door een persoonlijke en emotionele connectie te maken en een onvergetelijke indruk achter te laten.

Een veelgemaakte fout is dat coaches en trainers hun gevoel van eigenwaarde bij anderen zoeken. Ze zijn constant bezig met presteren, perfectioneren en pleasen, vaak met de gedachte: “Ik ben pas goed genoeg als…”. Dit zorgt ervoor dat je jezelf verliest in de waarden en normen van anderen, waardoor je een leeg omhulsel wordt, iemand die anderen willen dat je bent, maar niet jezelf. Daar komt geen enkele volger op af.

Een succesvol ondernemer is altijd en overal zichzelf, zowel offline als online. Dit betekent dat je accepteert wie je bent en dat je je openstelt, zelfs als dat betekent dat je je kwetsbaar opstelt. Dit is waar entertainment om de hoek komt kijken. Met deze insteek worden je posts niet alleen leuker om te lezen, maar ook authentieker, waardoor je jezelf op een unieke manier kunt profileren zonder je te laten leiden door de mening van anderen.

Met de volgende tips versterk jij je schaamteveerkracht:

stap 01 - Erken en benoem je schaamte

Ik voelde schaamte op verschillende momenten. Toen mijn klant tijdens een sessie abrupt haar rug naar me toe draaide, ontstond er direct een golf van onzekerheid. Plotseling leek mijn waarde als coach en trainer op losse schroeven te staan. Ondanks de positieve feedback die ik van de andere deelnemers ontving, bleef ik twijfelen aan de waarde van wat ik deed. Het leek alsof niets ooit goed genoeg was. Elke keer vergeleek ik mezelf met collega’s die al jaren in het vak zaten en betere resultaten behaalden, wat mijn eigen prestaties in mijn ogen alleen maar kleiner maakte. Bovendien voelde ik me kwetsbaar voor elke negatieve opmerking die voorbij kwam, alsof die meteen mijn hele werk onderuit haalde.

Deze situatie was onhoudbaar. De verandering kwam toen ik, door het vele netwerken, mensen ontmoette die mijn gevoelens van schaamte herkenden en begrepen. Ook mijn vrouw Sandra, met wie ik samen Skillz Online heb opgezet, luisterde geduldig naar mijn verhaal. Ze gaf duidelijk aan dat ze mijn gevoel begreep, maar dat de werkelijkheid die ik in mijn hoofd had gecreëerd, simpelweg niet klopte.

Het besef dat mijn kennis en ervaring goed genoeg zijn, en zelfs van onschatbare waarde, had ik echter nooit kunnen bereiken als ik het niet bespreekbaar had gemaakt. Door mijn schaamte en onzekerheid openlijk te delen met mensen die ik vertrouwde, kon ik de realiteit vanuit een ander perspectief zien en leerde ik dat mijn gedachten niet altijd de waarheid weerspiegelden. Mijn snelle persoonlijke groei speelde een grote rol in deze verwarring. Omdat ik bijna dagelijks aan zelfontwikkeling werk, verloor ik soms uit het oog dat wat voor mij eenvoudig en vanzelfsprekend leek, voor mijn volgers vaak complex en waardevol was. Het delen van deze gevoelens was essentieel om te realiseren dat ik, net als mijn kennis, meer dan voldoende ben.

“Ik besloot vaker over mijn gevoelens te praten, ondanks dat mijn mind vaak probeert me ervan te overtuigen om schaamte voor mezelf te houden. Wanneer ik met Sandra praat, gebruik ik de derde persoon om wat afstand te creëren van die innerlijke stem. Dit maakt het meteen luchtiger en vaak zelfs lachwekkend. Door schaamte op deze manier bespreekbaar te maken, verliest het zijn kracht en kunnen we er samen om lachen.”

stap 02 - Begrijp de context van je schaamte

Ik begrijp nu goed waar mijn schaamte vandaan komt. In mijn jeugd werd mijn opvoeding vooral overgelaten aan mijn oudere zussen, terwijl mijn vader een sterke band had met mijn broer. Hij was extravert en ondernemend, ik was een dromer. In ons gezin was er weinig ruimte om te praten over emoties. Hierdoor ontwikkelde ik een sterke behoefte om mezelf te bewijzen, om de erkenning te krijgen die ik miste.

Na de HBO ging ik naar de universiteit, gedreven door de wens om te laten zien dat ik net zo ambitieus en capabel was. Ik presenteerde grootse plannen aan mijn ouders, in de hoop op hun goedkeuring. Deze drang om te presteren heeft me ver gebracht, maar ook opgescheept met een constante angst om tekort te schieten.

Dit besef had ik nooit bereikt zonder het bespreekbaar te maken. Door mijn schaamte te delen met mensen die ik vertrouw, begon ik in te zien dat de realiteit in mijn hoofd vaak niet klopte. Het delen van mijn gevoelens heeft me geholpen om oude patronen te herkennen en los te laten, en om mijn waarde te erkennen zoals die werkelijk is.

“Ik besloot vaker stil te staan bij het feit dat wanneer mijn mind me overtuigt met allerlei verhalen, ik me mag realiseren dat dit slechts een realiteit is die alleen in mijn hoofd bestaat. Meer dan 20 jaar leefde ik in een wereld waarin mannen extravert en stoer moeten zijn en hun gevoelens voor zich houden. Jarenlang heb ik daartegen gevochten, maar nu zie ik de echte realiteit: mijn volgers bewonderen me juist omdat ik openlijk praat over mijn gevoelens en de levenslessen die ik heb geleerd. Ze willen er zelfs meer over horen. Ik ben goed genoeg, precies zoals ik ben.”

stap 03 - Zoek steun bij de juiste mensen

Het leek net alsof ik een bepaalde reputatie had opgedaan. Veel mensen zagen me als een gevoelige jongen. Ik noem dat ook wel het 'kleine broertje syndroom", het kleine broertje wat altijd hulp nodig had. Dat merkte ik ook tijdens het opstarten van mijn eigen bedrijf.

In de eerste jaren kreeg ik goed bedoelde tips van mijn familie. Ze stuurde met dan een artikel over het netwerken op LinkedIn toe, of over een stukje over neuromarketing, omdat ze ervan uit gingen dat ik dat nog niet wist. Ik interpreteerde dat als dat mijn familie dacht dat mijn bedrijf niet zoveel voorstelde. Het hield me tegen en liet mijn zelftwijfel groeien.

Maar ook als ik, heel naïef, mijn succesmomenten deelde, zag ik steeds meer mensen wegkijken. Op een gegeven moment stopte ze met tips en adviezen geven en zag ik een stilzwijgende afkeuring. Ik ontving steeds meer opmerkingen als:

"Ja, maar jij werkt ook zo hard… Is dat het allemaal waard?"
“Zo weinig vrije tijd, ik zou dat echt niet willen…”
“Zou je niet beter teruggaan naar loondienst? Dat is toch veel zekerder?”
“Waarom moet jij zo nodig op social media opscheppen over je kinderen?”
“Hoe gaat het met je bedrijfJE? Gaat het wel goed?”
“Je hebt geluk gehad, weet je. Niet iedereen krijgt zulke kansen.”
“Geniet er maar van zolang het duurt, je weet hoe snel de markt kan veranderen.”
“Niet iedereen kan het zich permitteren om zulke risico’s te nemen.”
“Fijn voor jou dat je alles zelf kunt bepalen, maar ik houd liever van stabiliteit.”
“Ik zou het niet aankunnen om zoveel verantwoordelijkheid te dragen, maar jij bent daar blijkbaar beter in.”
"Er zijn al zoveel coaches op de wereld, waarom zou het jou wel lukken?"

Elke keer dat ik opmerkingen hoorde zoals “Je hebt geluk gehad” of “Gaat het wel goed met je bedrijfJE?”, voelde het alsof mijn zelfvertrouwen een klap kreeg. Deze opmerkingen, vaak doordrenkt met jaloezie, ondermijnden mijn harde werk en lieten me twijfelen aan mijn eigen waarde. Ze voedden mijn onzekerheid en versterkten gevoelens van schaamte.

Maar ik heb geleerd dat ik deze negativiteit niet alleen hoef te dragen. Dankzij mijn “Ring van 5”— de 5 menste die me het meest dierbaar zijne n me steunen in alles wat ik doe, en waardeert om wie ik ben—kan ik deze negatieve stemmen van me afzetten. Door mijn kwetsbaarheden met hen te delen, verdwijnt de schaamte en herinneren ze me aan mijn eigen kracht en waarde. Dankzij hun steun weet ik dat ik goed genoeg ben, precies zoals ik ben.

De “Ring van 5” is een concept van Jim Rohn dat mijn leven enorm heeft veranderd. Het idee is simpel: je bent het gemiddelde van de vijf mensen met wie je het meeste omgaat. Door hier bewust mee om te gaan en mensen die (al dan niet tijdelijk) een negatieve invloed hebben wat verder van me af te zetten, heb ik ruimte gemaakt voor mensen die mij positief beïnvloeden. Dit heeft me sterker gemaakt. Deze mensen zijn degenen die ik midden in de nacht kan bellen en die zonder oordeel voor me klaarstaan. Dankzij mijn Ring van 5 durf ik risico’s te nemen, en wordt het steeds minder belangrijk wat anderen zeggen of denken.

stap 04 - Communiceer anders (met de juiste persoon)

Ik zie het niet zo dat wanneer ik blijf groeien, persoonlijk en zakelijk, dat ik dan beter ben dan de mensen om me heen (alhoewel veel ondernemers dat wel zo zien en gaan verkopen vanuit hun hangmat in Ibiza).

Om mijn gevoelens van zelftwijfel weg te nemen hanteer ik voor mezelf de volgende uitgangspunten:

Als je wint, houd je mond: Niet iedereen zal je successen begrijpen of waarderen. Het is soms beter om je overwinningen stil te vieren en je energie te richten op verdere groei.
Deel je plannen met niemand, laat de resultaten voor zichzelf spreken: Je doelen en ambities hoeven niet aan iedereen bekend te worden gemaakt. Door je resultaten te laten spreken, vermijd je afgunst en negativiteit.
Verwacht nooit te ontvangen wat je geeft: Wees realistisch in je verwachtingen. Niet iedereen zal dezelfde moeite of liefde teruggeven, en dat is oké. Dit voorkomt teleurstellingen en helpt je om met de juiste mensen om te gaan.
Elke dag dat je wakker wordt, streef ernaar om beter te zijn dan gisteren: Focus op je eigen vooruitgang in plaats van op de reacties van anderen. Dit helpt je om onafhankelijk te blijven van externe validatie.
Je krijgt nooit wat je wilt, totdat je dankbaar bent voor wat je al hebt: Waardeer wat je hebt en wees dankbaar. Dit verandert je perspectief en maakt je veerkrachtiger.
Soms is waar je je krampachtig aan vasthoudt, juist datgene wat je moet loslaten: Niet alles wat je vasthoudt, is goed voor je. Soms moet je loslaten om verder te komen.
Als je spullen wilt kopen zonder naar de prijs te kijken, leer dan om niet constant naar de klok te kijken: Dit gaat over het investeren van tijd in jezelf en je doelen zonder geobsedeerd te raken door directe beloningen.
Mensen komen op je pad voor een reden, en worden vanzelf vervangen door beteren: Niet iedereen is bedoeld om voor altijd in je leven te blijven. Omring jezelf met mensen die je verder helpen.
De grootste uitdagingen komen vaak wanneer je iets belangrijks te bieden hebt: Wanneer je op weg bent om iets van echte waarde te creëren, kun je tegen onverwachte weerstand en obstakels aanlopen. Dit komt omdat wat je doet betekenisvol is en een impact kan hebben. Die uitdagingen zijn vaak een teken dat je op de juiste weg bent, en dat je iets bijdraagt dat de moeite waard is om voor te vechten.
Mensen raken overstuur als je gaat doen wat het beste is voor jou: Wanneer je serieus bezig bent met je doelen, zullen sommigen zich tegen je keren. Dit is een teken dat je vooruitgaat.
Je verliest veel vrienden en familie als je serieus bent over je doelen: Succes en toewijding kunnen leiden tot het verliezen van mensen die je niet begrijpen. Maar dat is een natuurlijk proces van persoonlijke groei.
Het leven wordt niet makkelijker, jij wordt sterker: Elke uitdaging maakt je sterker. Het is belangrijk om te praten over wat je doormaakt, maar onthoud dat je innerlijke kracht groeit met elke stap.

In mijn zoektocht naar zelfacceptatie heb ik geleerd dat het cruciaal is om selectief te zijn in mijn communicatie. Vroeger deelde ik mijn plannen en successen met iedereen, in de hoop op erkenning. Maar naarmate ik meer inzicht kreeg in mijn schaamte, besefte ik dat niet iedereen mijn intenties ondersteunt.

Ik deel nu mijn kwetsbaarheden alleen met mensen die me echt begrijpen en waarderen—mijn “Ring van 5.” Het gaat niet om iedereen overtuigen, maar om investeren in diegenen die mijn groei stimuleren. Door anders te communiceren en bewuster te kiezen met wie ik mijn gevoelens deel, kan ik mijn energie richten op wat echt belangrijk is. De juiste mensen blijven, de rest vervaagt vanzelf. Dat besef geeft me de kracht om mijn doelen te bereiken en mijn verhaal te vertellen op mijn eigen voorwaarden.

Soms krijg ik de opmerking: “Het lijkt je zo makkelijk af te gaan.” Maar ik weet nu dat dit vaak komt van mensen die geen idee hebben hoe hard ik de afgelopen jaren heb gewerkt en welke offers ik daarvoor heb moeten brengen.

Het voelt soms alsof ik achteruit door een treinwagon loop—alleen maar zien hoe vrienden en familie achterblijven. Dat verlies voelt niet meteen als persoonlijke groei, maar dat is het juist wel. Deze offers en het loslaten van mensen die niet langer passen in mijn leven, zijn noodzakelijk geweest om verder te komen.

Door privé en werk strikt gescheiden te houden, blijf ik gefocust en blijf ik trouw aan mijn ambities en doelen. Het geeft me de helderheid om vooruit te kijken en te zien wie me echt kan helpen op mijn reis. Het scheiden van privé en werk heeft niets te maken met egoïsme of arrogantie, maar met het bewust kiezen van de energie en relaties die me vooruit helpen.

stap 05 - Doe aan zelfbehoud en stel grenzen

Door mijn hooggevoelige karakter heb ik altijd makkelijk de emoties van mijn klanten kunnen aanvoelen en begrijpen. Empathie was voor mij vanzelfsprekend; ik kon me moeiteloos in de schoenen van een ander verplaatsen en hun pijn of vreugde delen.

Maar compassie gaat verder dan alleen begrip. Het betekent niet alleen dat je het lijden van een ander herkent, maar ook dat je de innerlijke drang voelt om iets te doen om dat lijden te verlichten. Compassie is actiegericht; het is de wil om daadwerkelijk bij te dragen aan het welzijn van een ander.

Hoewel empathie voor mij altijd een tweede natuur was, merkte ik dat ik doorschoot in mijn compassie. Ik wilde iedereen helpen, zelfs mensen die er nog niet klaar voor waren om geholpen te worden. Mijn grenzen waren vaag, en ik merkte dat ik meer energie kwijt was aan sommige mensen dan ik kon missen. Dit leidde uiteindelijk tot uitputting en overbelasting, waardoor ik niet meer in staat was om oprecht en effectief te helpen.

Grenzen zijn essentieel. Ze vormen de structuur die ervoor zorgt dat je je energie behoudt en volledig kunt inzetten voor degenen die je hulp echt nodig hebben. Het stellen van grenzen is voor mij een manier geworden om zowel de kwaliteit van mijn werk te garanderen als mijn eigen welzijn te beschermen.

Het idee om iedereen te willen helpen, is verleidelijk, maar niet altijd mogelijk of verstandig. Hier komt de ondergrens in beeld—een duidelijke grens die aangeeft of iemand er wel echt aan toe is om te profiteren van de kwalitatieve waarde die ik bied. Niet iedereen kan of mag klant worden, en dat is oké. Deze ondergrens fungeert als een filter: alleen de mensen die bereid zijn de nodige inspanning te leveren en echt willen groeien, mogen door.

Grenzen stellen is geen egoïsme; het is noodzakelijk om mijn energie en effectiviteit te beschermen. Het betekent dat ik mijn tijd en aandacht richt op degenen die echt waarde hechten aan mijn begeleiding en bereid zijn te investeren in hun eigen ontwikkeling. Dit stelt me in staat om sterk en gefocust te blijven, terwijl ik compassievol blijf werken, zonder mezelf op te offeren.

Door compassie te combineren met duidelijke grenzen, creëer ik een omgeving waarin echte groei kan plaatsvinden—zowel voor mezelf als voor mijn klanten. Dit is de sleutel tot duurzame en authentieke coaching, waarbij ik zowel mezelf als mijn klanten de beste kans op succes geef.

"Door helder te communiceren dat ik kwaliteit garandeer, ben ik enorm aantrekkelijk geworden voor de markt. Dit kwam vooral doordat ik grondig had onderzocht hoe mijn concurrenten opereerden en inzoomde op de aspecten waar hun klanten ontevreden over waren. Daardoor kon ik me onderscheiden. Ik garandeer niet alleen kwaliteit, maar bied ook intensieve en persoonlijke begeleiding. Ik vertel mijn klanten altijd dat met hun juiste inzet en ambitie, in combinatie met mijn kennis en ervaring, persoonlijke en zakelijke groei gegarandeerd is. Daar sta ik nog steeds volledig achter.

Maar het gaat niet alleen om mijn klanten en mijn aantrekkelijkheid in de markt. Het gaat ook om mijzelf. Ik kies er bewust voor om niet iedereen te helpen, zodat ik mijn energie en motivatie kan behouden. Zo kan ik elke klant die het verdient de volle 100% geven."

stap 06 - Onderhoud gezonde relaties

Hoe meer ik aan zelfontwikkeling deed, hoe sneller ik groeide. Maar naarmate mijn succes toenam, merkte ik dat ik mijn prestaties niet langer kon delen met de mensen om me heen. Het was niet dat ze het me niet gunden, maar ze begrepen het simpelweg niet. Nu begreep ik eindelijk wat ze bedoelen met de uitdrukking: “het is eenzaam aan de top.”

Wat me vooral opviel, was dat het leek alsof mensen steeds minder enthousiast werden over mijn successen. Het voelde alsof jaloezie en afgunst de boventoon voerden. Wanneer ik familie vertelde over mijn plannen om mijn omzet te verdriedubbelen, werd het plotseling stil. Geen berichten meer in WhatsApp, minder contact. Dit maakte me duidelijk dat ik privé en zakelijk nog strikter moest scheiden.

Dr. Danielle Braun introduceerde de term “Harries”. Ze had ze net zo goed Naomi’s, Bertjes of Fatima’s kunnen noemen, maar ze koos voor Harries. Dit zijn mensen in de samenleving die vaak als betweter worden gezien, de buitenbeentjes. Ze zijn de eersten om aan te geven wat er misgaat, maar worden zelden gehoord. Sarcastische grapjes en kritiek uiten zijn hun manier om frustratie te uiten, omdat ze zich niet gezien of gehoord voelen. Toen ik dit hoorde, herkende ik mezelf er meteen in.

Ik besloot een groepje van “Harries” te vormen, ondernemers die zich in hetzelfde schuitje bevonden. Al snel ontdekte ik dat dit de mensen waren die me écht begrepen. Er was direct een klik, en elke ontmoeting gaf me positieve energie.

Ik besefte dat ik me meer moest omringen met mensen die op dezelfde golflengte zaten. Niet omdat ik mezelf beter vind dan de mensen om me heen, maar omdat het belangrijk is om af en toe die diepe verbinding en erkenning te voelen. Een oude collega zei ooit tegen me: “Als ik af en toe kan praten met mensen op dezelfde golflengte, kan ik de rest van de week makkelijk praten over hoe lekker de appeltaart bij de Lidl is.” En zo is het precies!

"Lange tijd bleef ik me afvragen waarom ik met de ene persoon een directe klik voelde, en met de ander totaal niet. Hoe het kwam dat er soms een bepaalde spanning in de lucht voelbaar was. Toen ik kennismaakte met de "piramide van Dabrowski", vielen alle puzzelstukjes op zijn plaats. Hij onderscheid 5 lagen van persoonlijke ontwikkeling. In de eerste laag zitten mensen die nergens last van hebben en alles wel prima vinden. In de tweede laag zitten de klagers die uiteindelijk niets doen. In de derde laag zitten mensen die bewust bezig zijn met persoonlijke ontwikkeling, en soms lukt het wel en soms lukt het niet. In de vierde laag zat ik: het lukte me vrijwel constant om in balans te zijn. Heel af en toe maakte ik een uitstapje naar laag 3. Iemand uit laag 3 of 4 voelt absoluut geen klik met iemand uit laag 1. Dat verklaarde veel.

stap 07 - Vergelijk jezelf niet met anderen

Lange tijd keek ik voortdurend naar andere ondernemers en zag ik hoe ze sneller leken te groeien dan ik. Het frustreerde me enorm, want ik had het gevoel dat ik vastzat. Iedereen leek harder te gaan, terwijl ik stil bleef staan.

En dan komt er weer een collega die opschept over het binnenhalen van “alweer” een ton, terwijl ik daar nog lang niet was. Op zulke momenten begon ik meteen te twijfelen aan mezelf, aan de kwaliteit die ik leverde. Was het wel goed genoeg?

En elke keer weer hoor ik de woorden van Brené Brown in mijn hoofd:

“Wanneer je een reden zoekt om te falen, zul je die altijd vinden.”

Deze quote raakte me diep, want dit is precies waar het bij mij misging. In mijn hoofd was ik niet alleen appels en peren aan het vergelijken, maar ook bananen, mandarijnen, en sinaasappels. Alles door elkaar. Het slaat nergens op.

Kijk ik naar mijn klanten, dan zie ik een overgangscoach die moeiteloos 50.000 impressies op haar posts haalt. Of een voedingscoach die zonder moeite meer dan 25.000 impressies krijgt. Ondertussen hebben andere klanten moeite om de 1.000 of 2.000 impressies te halen, en baalden ze daarvan. Maar laten we eerlijk zijn: onderwerpen zoals de overgang, voeding of afvallen zijn dagelijkse thema’s in de hoofden van veel mensen. Marketing, social media en netwerken zijn dat vaak niet. Die spelen simpelweg minder, en dat is oké.

Je kunt deze vakgebieden niet met elkaar vergelijken. Waarom zou je ook? Vergelijken is dé manier om jezelf tegen te houden. Elke ondernemer heeft zijn eigen tempo, zijn eigen doelgroep en zijn eigen verhaal. En als je blijft zoeken naar redenen waarom je niet goed genoeg bent, zul je die altijd vinden.

Stop met vergelijken. Focus op jouw pad. Dat is de enige manier om echt te groeien.

Ik weet heel goed dat ik een bruisend brein heb, een brein dat constant aanstaat en ideeën blijft genereren. Dat is precies waarom ik zo snel ben gegroeid met Skillz Online, en daar ben ik ontzettend dankbaar voor.

Maar ik weet ook heel goed dat dat bruisend brein een analytisch brein is, eentje dat vaak overuren maakt. En als ik het niet op tijd afrem, loopt het volledig uit de hand en raak ik oververmoeid.

Daarom is het voor mij cruciaal om afstand te nemen. Ik sport drie keer per week, en houd me strak aan mijn routine. Op maandagavond zit ik in de spinningzaal. Woensdagochtend start ik mijn dag met een 10 km hardloopronde met mijn hond, Zola. En op zaterdag fiets ik samen met mijn zoon moeiteloos 100 tot 150 kilometer op de wielrenfiets.

Dit is mijn manier om mijn brein te resetten. Door te bewegen, geef ik mijn analytische brein een pauze en kom ik echt tot rust.

Het helpt me ook om met zelftwijfel om te gaan. Natuurlijk zal ik altijd momenten van twijfel blijven hebben, maar door deze structuur heb ik er meer grip op. Het zal me niet meer overheersen.

stap 08 - Herken je triggers

Ik ben een heel bewust persoon. Ik weet dat je zonder persoonlijke groei geen zakelijke groei kan doormaken. Daarom werk ik hard aan mezelf en schakel ik af en toe een coach, psycholoog of therapeut in wanneer ik een blokkade ervaar waar ik niet zomaar overheen kom.

Het heeft er ook voor gezorgd dat ik mezelf veel beter heb leren kennen. Daar waar ik in eerste instantie nogal in mijn hoofd zat (niet zo gek met zo'n bruisend brein), heb ik geleerd om afstand te nemen. Dat geeft me ruimte om te beseffen dat mijn lichaam met me praat.

Zo weet ik dat mijn lichaam verschillende signalen kan afgeven om me te waarschuwen dat een gevoel van schaamte of zelftwijfel op de loer ligt:

ik krijg een verhoogde hartslag of een benauwd gevoel - Wanneer schaamte of zelftwijfel toeslaat, kan je hart sneller gaan kloppen of kan je een benauwd gevoel ervaren. Dit is een typische vecht-of-vluchtreactie van je lichaam, waarbij je stressniveau plotseling stijgt.
ik voel spanning in mijn spieren - Vaak voelen mensen een spanning in hun schouders, nek of rug wanneer ze worden geconfronteerd met schaamte of onzekerheid. Dit komt doordat je lichaam onbewust in een beschermingsmodus gaat.
ik voel me misselijk of krijg een knoop in mijn maag - Gevoelens van schaamte kunnen letterlijk zwaar op je maag drukken. Dit kan zich uiten in misselijkheid of een naar gevoel in de buikstreek, alsof je darmen samenknijpen.
ik krijg het bloedheet, of ik ga blozen - Schaamte gaat vaak gepaard met het gevoel dat je het “warm krijgt” of dat je gezicht begint te blozen. Dit kan een fysieke reactie zijn op het gevoel dat je jezelf wilt verbergen of onzichtbaar wilt worden.
ik voel me onrustig of ik ga trillen - Sommige mensen ervaren een onrustig gevoel in hun handen of benen, of merken dat ze beginnen te trillen wanneer zelftwijfel of schaamte toeslaat. Het kan ook zijn dat je het moeilijk vindt om stil te zitten of je concentratie verliest.

Door deze lichamelijke reacties te herkennen, kun je je bewust worden van wat er emotioneel aan de hand is. Zodra je herkent dat je lichaam reageert op schaamte of zelftwijfel, kun je proberen om die gevoelens te benoemen, erover te praten en ze niet de controle over je acties te laten overnemen.

"Schaamte of zelftwijfel wordt veroorzaakt door je innerlijke criticus, of dat stemmetje in je hoofd. Vroeger overviel dat stemmetje me altijd. Alsof het een akelig mannetje was, die van achteren stiekem op me afliep en opeens in mijn oor ging schreeuwen. Ik liet bij wijze van spreken dan alles uit mijn handen vallen, omdat ik er opeens van schrok. Hij kwam totaal onverwacht.

Tegenwoordig leef ik heel bewust en let ik heel goed op alle signalen die mijn lichaam afgeeft. Hierdoor voel ik van te voren, voordat het te laat is, dat er zelftwijfel of schaamte aan het ontstaan is, en kan ik ingrijpen voordat het te laat is. Ik doe dan een ontspanningsoefening, of ga even met mijn hond Zola naar buiten.

Het is alsof dat akelige mannetje dan niet van achteren, stiekem op me af komt lopen, maar dat ik hem vanuit de verte al zie lopen. Hij kan me niet meer ongezien bereiken en me overvallen. Omdat ik hem al zie aankomen, kan ik zeggen: 'ik weet wat je komt doen, maar ik trap er niet in. Dit gaan we vandaag niet doen'.

Ik merk dat hij dan gefrustreerd en teleurgesteld weer afdruipt en dat ik de controle zelf behoud."

stap 09 - Zet schaamte om in actie

Ik merk dat veel mensen zelftwijfel en schaamte als iets negatiefs zien. Iets wat nooit het daglicht mag zien en wat verzwegen moet worden. Maar dat heeft een averechts effect. Het is alsof je dan in de schaduw blijft leven. En schaamte en zelftwijfel zullen woekeren als onkruid en je leven overheersen.

Ik vergelijk dat altijd met de metafoor rondom "het schaap in wolfskleren". We blijven de neiging houden om altijd het negatieve te zien. De wolf. Soms hebben we andere mensen om ons heen nodig om ons te laten zien dat het geen wolf is, maar een schaap in wolfskleren. Het schaap staat voor het cadeautje, de levensles die we mogen leren. Een cruciaal inzicht dat nog ontbreekt in ons leven en wat we ons eigen mogen maken.

Dus wat zien we als eerst? De wolf of het schaap? En welke gezonde relaties heb je nu waar je gebruik van kan maken? Een gezonde relatie is niet alleen iemand die je steunt door dik en dun, iemand die je midden in de nacht kan bellen als je hem of haar nodig hebt, maar ook iemand die de waarheid durft te zeggen als jij weer de neiging hebt om alleen de wolf te zien.

Met mijn verleden, in een gezin waar ik het nooit goed genoeg leek te doen, deed elke vorm van kritiek pijn. Ik heb daar echt mee om moeten leren gaan.

Het speelt nog steeds een rol binnen mijn eigen gezin. Mijn puberende kinderen kunnen soms onverwacht een zeer pijnlijke opmerking maken, die me diep raakt en die pijn doet. Ook mijn vrouw Sandra kan in een onbezonnen bui, er opeens iets uitgooien, waar ze later spijt van krijgt. En weet je? Dat is ok.

Ik heb me door de jaren heen gerealiseerd dat ik daar zelf beter mee moet leren omgaan. Maar met name realiseer ik me dat achter elke opmerking die mijn puberende kinderen, of mijn vrouw Sandra maakt, een levensles bevat waar ik naar mag kijken.

We hebben ook de afspraak gemaakt, dat alles gezegd mag worden binnen het gezin. Ook dingen die in eerste instantie pijn doen. Want daar achter ligt altijd een waardevolle les verborgen die geleerd moet worden.

Andersom werkt het ook: ik weet heel goed wanneer ik mijn mond moet houden, omdat mijn kinderen er bijvoorbeeld nog niet aan toe zijn om mijn goedbedoelde adviezen te horen. Maar wanneer het uit de hand dreigt te lopen, weten ze ook heel goed dat ik dan heel even mijn ongezouten mening uit, omdat ze het dan even nodig hebben om te horen.

Een goede vriend, een goede partner, en een goede vader is immers iemand die zijn mond open doet wanneer het nodig is. Dat kenmerkt een goede vriend.

Wanneer je deze afspraak maakt met de mensen om je heen, die elke dag een positieve bijdrage leveren, blijf je elk dag groeien.

Tot slot

Zelftwijfel en schaamte zijn absoluut complexe gevoelens om mee te werken. Het is niet altijd makkelijk, maar ik realiseer me ook dat het noodzakelijk is – cruciaal zelfs – om die emoties niet weg te stoppen. Als je schaamte en zelftwijfel nooit het daglicht laat zien, groeien ze in stilte, net als onkruid. Maar zodra je jezelf kwetsbaar durft op te stellen bij de juiste persoon, merk je hoe snel die donkere gevoelens oplossen. Het is die kwetsbaarheid die schaamte en zelftwijfel laat verdwijnen als sneeuw voor de zon.

Toch is het belangrijk om voorzichtig te zijn. Kwetsbaarheid kan volledig verkeerd uitpakken als je je openstelt bij de verkeerde persoon. Een opmerking vol jaloezie, afgunst, of desinteresse kan ervoor zorgen dat je nog verder in je schulp kruipt. En dat is precies wat je wilt voorkomen.

Daarom omring ik me bewust met wat ik mijn ‘ring van 5’ noem, zoals Jim Rohn dat zo mooi zegt. Vijf mensen die me door dik en dun steunen, bij wie ik altijd terecht kan, en waar ik me zonder voorbehoud kwetsbaar durf op te stellen. Dit is de reden waarom ik privé en zakelijk gescheiden houd en mijn grote plannen niet met iedereen deel. Daar heb ik mijn ring van 5 voor.

Zelftwijfel en schaamte zijn emoties die ik niet meer negeer. Ik geef ze de aandacht die ze verdienen, zodat ze niet ongemerkt woekeren en mijn leven beheersen. Als je deze gevoelens in de schaduw laat groeien, worden ze een blok aan je been en houden ze je groei tegen.

Ik heb mezelf voorgenomen dat niets en niemand ooit nog tussen mij en mijn droom zal komen. En dankzij deze aanpak heb ik een resultaat bereikt waar ik enorm trots op ben.

Ik hoop dat dit jou ook helpt! Laat het me weten in de reacties hieronder, ik ben benieuwd naar jouw ervaring!

Heb je mijn laatste podcast al beluisterd?

In mijn "de online succesformule" podcast deel ik elke week waardevolle handige weetjes, technische tips en meer.

9 manieren om af te rekenen met zelftwijfel

Authentiek zijn betekent dat je jouw verhaal durft te vertellen, niet dat je immuun bent voor kritiek

Ik werd afgewezen door een klant

Schaamte: ik was ervan overtuigd dat mijn waarde als coach en trainer in twijfel werd getrokken

9 manieren om schaamteveerkracht te ontwikkelen

stap 01 - Erken en benoem je schaamte

stap 02 - Begrijp de context van je schaamte

stap 03 - Zoek steun bij de juiste mensen

stap 04 - Communiceer anders (met de juiste persoon)

stap 05 - Doe aan zelfbehoud en stel grenzen

stap 06 - Onderhoud gezonde relaties

stap 07 - Vergelijk jezelf niet met anderen

stap 08 - Herken je triggers

stap 09 - Zet schaamte om in actie

Tot slot

Deze posts zijn ook interessant:

Je mag je klant best Liefdevol Confronteren en S.H.O.C.K.eren!

84. Ik had enorme faalangst tijdens mijn eerste spreekklus

De naakte waarheid: waarom spontaan posten echt niet werkt!

83. Ik leverde een onzichtbare strijd: hoe het vergelijken met anderen je onzekerheid voedt

Heb je mijn laatste podcast al beluisterd?

Algemeen

Werken met mij

social media

contact